zoekenKunstwerken Geusselt
Bij kruispunt Geusselt realiseerde Avenue2 tussen 2012 en 2015 vier kunstwerken: de Paardentunnel en Kolonel Johnsontunnel voor langzaam verkeer en de viaducten Noorderpoort-Noord en Noorderpoort-Zuid voor autoverkeer.
Viaducten Noorderpoort-Noord en Noorderpoort-Zuid
Bij het kruispunt Viaductweg-Meerssenerweg zijn tussen 2013 en 2015 twee viaducten gebouwd: Noorderpoort-Noord (aan de zijde van Nazareth) en Noorderpoort -Zuid (aan de zijde van Wyckerpoort). Samen vormen ze een directe verbinding tussen de noordelijke snelwegen A2 en A79 en het stadscentrum. Sinds zaterdag 17 juni 2017 maakt verkeer gebruik van de viaducten.
Verbeterd verkeerssysteem
Dankzij de twee viaducten is de verkeerssituatie bij kruispunt Viaductweg-Meerssenerweg verbeterd. Verkeer komende vanuit het noorden (Eindhoven/Heerlen) richting stadscentrum slaat zonder verkeerslichten rechts af bij kruispunt Geusselt en rijdt meteen door over viaduct Noorderpoort-Noord. Verkeer dat de stad verlaat en naar Eindhoven (A2) of Heerlen (A79) wilt, rijdt over viaduct Noorderpoort-Zuid rechtstreeks naar de snelweg. Verkeer naar en vanuit de Meerssenerweg maakt geen gebruik van de verhoogde viaducten, maar van de gelijkvloerse rijbanen. Gescheiden verkeersstromen dus, voor een zo goed mogelijke doorstroming.
Bouwen op hoogte
Voor de bouw van de twee viaducten gebruikte team Kunstwerken de stalen ondersteuningsconstructie die eerder werd toegepast voor de bouw van de fly-over A2/A79 bij knooppunt Kruisdonk. De ondersteuning werd aangepast en weer opgebouwd. Bovenop de stalen ondersteuningsconstructie vonden de werkzaamheden voor het betonnen brugdek plaats. Op hoogte dus. Zo kon verkeer eronder gewoon blijven doorrijden. Zodra het betonnen brugdek was uitgehard, werd de ondersteuning verwijderd en lieten de bouwers het brugdek met speciale hydraulische vijzels langzaam zakken tot op de steunpunten.
Een stevige fundering
Om een viaduct te kunnen dragen, is een stevige fundering nodig. Bij de viaducten Noorderpoort heeft Avenue2 twee funderingstechnieken toegepast. Bij de landhoofden – de steunpunten aan de uiteinden van elk brugdek – zijn zogenaamde LEKA-palen aangebracht. Dat zijn in de grond gevormde betonpalen met een permanent stalen buis. Omdat de afstand tussen de beide landhoofden erg groot was, waren er ook tussensteunpunten nodig. Daarvoor werden boorpalen gemaakt. Dat gebeurde met een boor met holle kern, die als een soort kurkentrekker de grond in werd geschroefd. Eenmaal op diepte, werd beton door de boor geperst. Tijdens het omhoog trekken van de boor, nam deze de boorgrond mee omhoog en bleef een gat gevuld met beton over. Hierin werd dan nog wapening aangebracht om het beton mee te verstevigen.
Hoe laat je een brugdek zakken?
Zodra het betonnen brugdek was uitgehard, haalde Avenue2 de bekisting en tijdelijke stalen ondersteuning weg. Het brugdek rustte dan nog op een tijdelijke rode ondersteuning. Om het brugdek op z’n definitieve plek te krijgen, moest het dek nog ongeveer één meter zakken. Met behulp van hydraulische vijzels werd eerst het brugdek een klein beetje omhoog gekrikt, zodat de rode ondersteuning kon worden weggehaald. Vervolgens lieten de bouwers het brugdek zakken met dezelfde vijzels, tot op exacte de juiste plek.
"De oplossing kwam van een werkvoorbereider die elders bij Avenue2 niet op zijn plaats was. Zo zie je wat er mogelijk is als je mensen in hun kracht zet."
Lees het interview met Berry Ramaekers over zijn team Kunstwerken.
Noorderpoort-Noord in cijfers
- Oppervlakte brugdek: 503 m2
- Lengte: 69,8 meter
- Breedte: 7,2 meter
- Realisatie: november 2013 - december 2014
Weekendwerk: kruispunt ombouwen
Om de bouw van de twee viaducten mogelijk te maken, verlegde team GWW en VTI van Avenue2 het kruispunt Viaductweg-Meerssenerweg meermaals. Eerst in zuidelijke richting, om ruimte te maken voor de bouw van Noorderpoort-Noord. Later in noordelijke richting, om Noorderpoort-Zuid te kunnen bouwen. Het verplaatsen van een kruispunt met alles erop en eraan – van asfalt en wegmarkeringen tot verkeerslichten en lichtmasten – gebeurde tijdens een weekend om verkeershinder zoveel mogelijk te beperken.
"In die tijd was het volcontinu doorknallen. Er werkten dan zo’n 100 tot 120 mensen op een kruispunt; echt een mierennest. We draaiden diensten van twaalf uur, maar er was ook sprake van overlap."
Lees het interview met Mart Dominikus, Ralf Blom en Jan van Thoor over de wegenaanleg.
Bouw Noorderpoort-Zuid
Viaduct Noorderpoort-Zuid ligt aan de zuidkant van kruispunt Viaductweg-Meerssenerweg. Via dit viaduct rijdt verkeer vanaf het stadscentrum rechtstreeks door naar de A2 richting Eindhoven of A79 richting Heerlen. De bouw van Noorderpoort-Zuid startte eind 2014, nadat de ruwbouw van het noordelijke viaduct was afgerond en verliep grotendeels hetzelfde als de bouw van het noordelijke kunstwerk.
Noorderpoort-Zuid in cijfers
- Oppervlakte brugdek: 524 m2
- Lengte: 72,8 meter.
(Dit viaduct is langer vanwege een 'gasrotonde', een knooppunt van gasleidingen, die vrij moet liggen voor toekomstig onderhoud.) - Breedte: 7,2 meter
- Realisatie: september 2014 - november 2015
Blijvende damwandplanken
Voor de op- en afritten van de twee viaducten zijn stalen damwandplanken tot circa acht meter diepte in de grond getrild. Ankers – stalen kabels – zorgen ervoor dat de damwandplanken op hun plek blijven staan. Anders dan bij de meeste bouwkuipen, blijven de damwandenplanken van de viaducten Noorderpoort voor altijd in de grond achter. De rijbanen lopen hier immers overheen. De damwandplanken zijn aangekleed met gaas en beplanting zodat een groene wand ontstaat.
Kolonel Johnsontunnel
De Kolonel Johnsontunnel is een tunneltje voor (brom)fietsers en voetgangers tussen de wijken Nazareth en Wyckerpoort-Noord, dat sinds oktober 2013 in gebruik is. De tunnel werd nieuw gebouwd, nadat de oude fietstunnels Geusselt eind 2011 werden afgesloten en later gesloopt. De oude fietstunnels liepen onder de A2 en onder de Viaductweg door en verbonden zo de wijken Wittevrouwenveld, Wyckerpoort-Noord en Nazareth met elkaar. De oude tunnels moesten plaats maken voor de bouw van de Koning Willem-Alexandertunnel.
Bouw in twee delen
De Kolonel Johnsontunnel bevindt zich onder de Viaductweg. Omdat autoverkeer op de Viaductweg moest kunnen blijven doorrijden, is de bouw van de fiets- en voetgangerstunnel uitgevoerd in fasen: het noordelijke deel – aan de kant van Nazareth – was als eerste aan de beurt. In de zomer van 2013 werd kruispunt Geusselt voor een tweede keer verlegd, waardoor ruimte vrijkwam voor de bouw van het zuidelijke deel van de fiets- en voetgangerstunnel. In oktober 2013 werd dit kunstwerk geopend met een ‘fietspoetsactie’.
Kolonel Johnsontunnel in cijfers
- Lengte: 53,3 meter
- Breedte: 9,5 meter
- Beton: 902 m3
- Wapening: 183.807 kg
- Realisatie: medio 2012 - najaar 2013
Paardentunnel
De Paardentunnel ligt aan de oostzijde van kruispunt Geusselt en is onderdeel van de Groene Loper. Hij is bestemd voor fietsers en voetgangers die de Terblijterweg willen oversteken. Tijdens de bouw van de tweelaagse tunnel was de Paardentunnel onderdeel van de route voor bouwverkeer. Als het goudgele middenpad van de Groene Loper tussen Geusselt en Wielerbaan klaar is en helemaal uitgehard, naar verwachting in de eerste helft van 2018, gaat het tunneltje open.
Van werknaam naar echte naam
De naam 'Paardentunnel' begon als een werknaam en ontstond tijdens de consultatiefase van A2 Maastricht. Toen werd gezegd dat een paard met wagen door dit tunneltje moest kunnen rijden. De Paardentunnel is namelijk onderdeel van de Groene Loper: het lint van bomen dat van zuid naar noord door Maastricht-Oost slingert en doorloopt tot in Buitengoed Geul & Maas, waar een manege ligt. Later heeft de straatnamencommissie van de gemeente Maastricht besloten de naam Paardentunnel te behouden.
De Paardentunnel is gemaakt met voorgefabriceerde betonnen elementen. De vrije doorrijdhoogte is 2,8 meter, voldoende hoog voor paard en wagen. Toen er nog bouwverkeer reed, was dit 4,5 meter. De hoogte is later aangepast, door de weg onder het tunneltje met grond aan te vullen.
Paardentunnel in cijfers
- Breedte prefab betonnen elementen: 11 meter
- Hoogte prefab betonnen elementen: 3 meter
- Lengte tunnel: 27,7 meter
- Breedte tunnel: 9,1 meter
- Hoogte tunnel: 2,8 meter
- Realisatie: januari 2012 - juni 2012
