Home / Mensenwerk
Barbara kwam bovengronds terug bij de Voltabrug. © Bert Janssen

A2 Maastricht en de Heilige Barbara

Op 24 mei 2012 begon het verhaal van A2 Maastricht en de Heilige Barbara. Het initiatief was afkomstig van pastoor Mattie Jeukens, die een bijeenkomst in de Onze-Lieve-Vrouw-van-Lourdeskerk in Wittevrouwenveld organiseerde.

Barbara - Bert Janssen.jpg

Ondersteuning van tunnelbouwers

De eerste aanzet voor de bijeenkomst gaf pastoor Mattie al in december 2011, met een oproep aan de parochianen om afbeeldingen van de Heilige Barbara aan te leveren. Als beschermheilige van mensen met gevaarlijke beroepen zag de pastoor in Barbara een ideale ondersteuning van bovenaf voor de tunnelbouwers. "De tunnelbouwers verdienen het bovendien om in het zonnetje te worden gezet", vond pastoor Mattie. De datum van de eerste bijeenkomst in de Lourdeskerk koos hij bewust. Want 24 mei is de feestdag van Madonna della Strada (Onze Lieve Vrouwe van de Weg). Deze bijeenkomst bleek nog maar het begin te zijn van een langdurige en hechte band tussen A2 Maastricht en pastoor Mattie.

Barbara kunst

Dee eerste bijeenkomst in de Lourdeskerk werd druk bezocht. Niet alleen door de tunnelbouwers, maar ook door oud-mijnwerkers, parochianen, buurtgenoten en vertegenwoordigers van de gemeente Maastricht. Onder het genot van een 'tas koffie' en een stuk vlaai stonden allen stil bij een voorspoedige en veilige tunnelbouw. Tegelijkertijd vond er in de Lourdeskerk een bijzondere tentoonstelling plaats van de Barbara's die pastoor Jeukens na zijn oproep van december 2011 ontving van buurtbewoners. Barbara werd tentoongesteld in schilderijen, beeldjes, een stripboekje, maar ook als een ondeugende Barbara. Pastoor Jeukens vond het allemaal geweldig!

Barbara aan een LEKA-paal - Huub Giesbertz.jpg
Pastoor Jeukens geeft Barbara een nieuwe plek aan een LEKA-paal. © Huub Giesbertz

Barbara in de bouwkuip

Het duurde bijna een jaar, maar begin 2013 was het tunnel- en graafwerk ver genoeg gevorderd om de Heilige Barbara een plekje in de bouwkuip te geven. Een tijdelijke plek werd gevonden aan één van de LEKA-palen die de wanden-dakconstructie ondersteunen. "Hier maken we een nisje voor Barbara", zei Henk Vestjens, projectleider Grondverzet. "Nodig pastoor Mattie maar uit." Pastoor Mattie vond het geweldig: "maar wel het liefst op 1 mei, de feestdag van Sint Jozef Werkman." Zo gezegd, zo gedaan. Tijdens een korte bijeenkomst in de keet aan de Voltastraat zegende pastoor Jeukens het beeld van de Heilige Barbara. Daarna gingen tunnelbouwers en pastoor in optocht naar het werkterrein. Via een trapje – speciaal voor de gelegenheid getimmerd – kon pastoor Mattie Barbara in haar eigen nisje plaatsen. Daar bleef Barbara de tunnelbouwers beschermen tot oktober 2014. Toen moesten de LEKA-palen één voor één verdwijnen en verbleef Barbara tijdelijk bovengronds totdat er een nieuwe plek gevonden werd.  

9L0A0111.jpg

"Barbara kan best hebben bijgedragen aan het feit dat bij de aanleg van deze tunnel geen grote ongevallen zijn gebeurd, en al helemaal geen doden zijn gevallen."

Lees het interview met Mattie Jeukens en Vincent Grummer

Barbara bovengronds

In november 2013 kreeg Barbara bovengronds aandacht. Dat wil zeggen: de kunstwerken die tijdens de eerste bijeenkomst werden tentoongesteld. Want op 7 november 2013 openden we de tijdelijke verkeersbrug bij de Voltastraat met een klein feestje. Bedrukte platen op de brugleuningen waren opgesierd met afbeeldingen van de kunstwerken die destijds waren tentoongesteld. Maar ook bovengronds kon Barbara niet definitief blijven: in november 2014 was de ruwbouw van de A2-tunnel zó ver gevorderd dat de Voltabrug dicht kon gaan. Barbara moest opnieuw schuiven voor tunnelwerk...

Samen met oud-mijnwerker Frans Cals plaatst Mattie Jeukens Barbara in haar definitieve nisje - Bert Janssen.jpg
Samen met oud-mijnwerker Frans Cals plaatst Mattie Jeukens Barbara in haar definitieve nisje. © Bert Janssen

Barbara forever

Op vrijdag 10 april 2015 was het zover: eindelijk kon Barbara haar definitieve plekje in de Koning Willem-Alexandertunnel krijgen. Onder het motto ‘Barbara forever’ werd pastoor Mattie Jeukens uitgenodigd om het beeldje van de Heilige Barbara naar het noordelijke Dienstengebouw te brengen. Want na lang zoeken hadden de bouwers een veilig plekje gevonden voor Barbara: in het noordelijke Dienstengebouw, halverwege de trap naar de dienstgang van het middentunnelkanaal. Daar hangt het nisje van Barbara boven de onderste (N2) tunnelbuizen én op gelijke hoogte met de bovenste (A2) buizen. Een perfecte plek waar Barbara voor altijd en eeuwig over beide tunnelbuizen kan waken. Op vrijdag 10 april 2015  installeerde pastoor Mattie Barbara in haar definitieve nisje.

Laatste bijeenkomst in december 2016 - Reen van Beek.jpg
Pastoor Jeukens tijdens de laatste bijeenkomst in december 2016. © Reen van Beek

Van Barbara naar Madonna della Strada, van bouw naar gebruik

Vier jaar na de eerste bijeenkomst in de Lourdeskerk – op 2 mei 2016 – organiseerde pastoor Jeukens opnieuw een bijeenkomst mét tentoonstelling. Deze keer stond de bijeenkomst in het teken van 'verbindingen'. Tussen noord en zuid en tussen oost en west. Verbindingen die door de ingebruikname van de Koning Willem-Alexandertunnel veel gemakkelijker zijn geworden. Mattie Jeukens voorziet dan ook een mooie toekomst voor de buurt. Met een kleine overpeinzing: “Ik hoop dat het geen elitebuurt wordt en ook mensen met een smalle beurs hier kunnen blijven wonen...”

A2 Maastricht relikwieën in en om de Lourdeskerk

In de loop van de tunnelbouwjaren heeft Mattie zijn kerk – inclusief tuin – weten te vullen met herinneringen aan de tunnelbouw. Het begon met een zwerfkei met plaquette voor de kerktuin, ter ere van de laatste schep tunnelgrond. De kruiwagen waarin de feitelijke 'laatste schep' tunnelgrond zat, hield pastoor Mattie voor het gemak in het voorportaal van de Lourdeskerk. Eind 2014 kwamen daar 12 betonnen waxinelichtjes bij, afkomstig van de laatste betonstort voor de ruwbouw van de tunnel. In maart 2015 volgde een speciale 'damwandbloembak', een stalen bloembak gemaakt van één van de damwandplanken die de wanden van de tunnelbouwkuip vormden.

Zwerfkei met plaquette voor de kerktuin - Robrt Lambrix 2.jpg
Zwerfkei met plaquette voor de kerktuin. © Robert Lambrix
Top